Η πτώση του Δεσποτάτου της Ηπείρου – Σερβοκρατία – Εξισλαμισμοί (Α’)

3647

Λόγω του δύσβατου του εδάφους της, αλλά και των δυσπρόσιτων περιοχών της, η Ήπειρος επηρεάσθηκε λίγο πιο αργά από τις ξενικές επιρροές, ωστόσο δεν άργησε και εκείνη να υποταχθεί στη νεοσύστατη Οθωμανική Αυτοκρατορία. Συγκεκριμένα οι Ηπειρώτες υπάχθηκαν  στους Τούρκους στα 1479 με το να αυτοδιοικούνται και να ελέγχονται από την βαλιδέ σουλτάνα (βασιλομήτωρ) της “Πύλης”.

Ήδη από τις αρχές του 14ου αιώνα (1331-1355), παύει να υφίσταται στη Θεσσαλία, τη Μακεδονία και την Ήπειρο, η πάλαι ποτέ βυζαντινή κυριαρχία, με την εισχώρηση του Σέρβου κράλη Στέφανο Ντουσάν. Εκείνη την περίοδο μαζικοί πληθυσμοί Αλβανών κατευθύνονται προς τα νότια της Ηπείρου συρρικνώνοντας έτσι το συμπαγές ελληνικό στοιχείο και περιορίζοντάς το προς τα παράλια. Μετά το θάνατο του Σ. Ντουσάν (1355) ο γιος του δεσπότη της Ηπείρου Ιωάννη Β’ Ορσίνη, ο Νικηφόρος ο Β’ (1356- 1359), προσπάθησε να “επανασοινικίσει” όλους εκείνους τους πληθυσμούς, ώστε να ξανά δημιουργηθεί μια συμπαγή ελληνική περιοχή, όπου θα μπορούν να κυριαρχούν οι Ηπειρώτες. Ο ίδιος ηττάται από τους Αλβανούς στη μάχη του Αχελώου το 1359 με αποτέλεσμα κατόπιν αυτής του της ήττας, ευάριθμες αρχοντικές οικογένειες της Ηπείρου να μετοικήσουν στα Γιάννινα. Επίσης αξίζει να σημειωθεί πως το μεγαλύτερο ποσοστό του γηγενούς ελληνικού πληθυσμού της Χιμάρας παρέμεινε στις πατρογονικές του εστίες χωρίς να μετακινηθεί.

Κατά το 14 αιώνα τα Ιωάννινα παραχωρούνται από το Σέρβο ηγεμόνα Συμεών Ουρέση, στο γαμπρό του Θωμά Πρελιούμποβιτς, όπου ο προαναφερόμενος νέος ηγέτης της περιοχής απέβλεψε στην εθνολογική αλλοίωση του τόπου, την αποπομπή του Μητροπολίτη Ιωαννίνων Σεβαστιανού και τη μαζική κάθαρση των λοιπών κληρικών και προκρίτων. Ο κίνδυνος της καθόδου των Αλβανών και των Τούρκων, έφερε σε άμεση συνεργασία και επαφή τους Πρελιούμποβιτς και Μανουήλ Β’ Παλαιολόγο. Εν το μεταξύ δεν άργησε να έλθει η τουρκική κυριαρχία, ωστόσο διατηρήθηκε η ανοχή της στα κτήματα των μονών και των χριστιανών αρχόντων της Ηπείρου, εντάσσοντας όλους τους χριστιανούς τιμαριούχους στα τουρκικά κτηματολόγια.  Όσων αφορά την περιοχή του Αργυροκάστρου, η προσέλευση του ξενικού στοιχείου άρχισε να κάνει εμφανή τα σημάδια της, όταν το 1372 η δυναστεία των Αλβανών

Συμεών Ούρεσης Παλαιολόγος
Συμεών Ούρεσης Παλαιολόγος

Ζενεβίσηδων, καταλαμβάνει το Κάστρο της πόλης.  Η σερβοκρατία στην Ήπειρο (1346 -1385) σφραγίζει οριστικά το τέλος της με τη δολοφονία του Θωμά Πρελιούμποβιτς, δίνοντας την απόλυτη εξουσία της στο Φλωρεντίνο Esau de Buondelmonti, έπειτα από πρόσκληση Ελλήνων και Σέρβων αρχόντων των Ιωαννίνων. Ο Buondelmonti αποκατέστησε το κύρος της Εκκλησίας στην Ήπειρο, συμβάλλοντας στην ανάκληση του μητροπολίτη Ματθαίου στα Ιωάννινα.

Λίγο μετά το θάνατο του Buondelmonti, σπεύδει να αναλάβει την εξουσία ο ανιψιός του Κάρολος Α’ Τόκκος, κόμης της Κεφαλληνίας και της Ζακύνθου, με απώτερο σκοπό του την ανασύσταση του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Ο ίδιος με τη θερμή υποστήριξη των Ηπειρωτών, συγκρότησε στρατό πολεμώντας κατά των αλβανικών δυναστειών οι οποίες είχαν εισχωρήσει σε πόλεις της Ηπείρου, όπως το Αργυρόκαστρο (Ζενεβήσιδες).

 

 

 

 

συνεχίζεται….

πηγές-έρευνα-παραπομπές:
Ιστορία της Ηπείρου από τις αρχές της Οθωμανοκρατίας ως τις μέρες μας, Κωνσταντίνος Απ. Βακαλόπουλος ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΡΟΔΟΤΟΣ, 2003